Social Enterprise (SE) ธุรกิจโดนใจลูกค้าศตวรรษนี้ (ตอนที่ 3 : ตัวอย่าง SE ในและต่างประเทศ)

ตอนนี้ถ้าเราพูดถึงคำว่า วิสาหกิจเพื่อสังคม (Social Enterprise : SE) เพื่อนๆ คงจะเข้าใจกันมากขึ้นแล้วนะครับ ว่ามีลักษณะอย่างไร จากการที่เราได้รู้ถึงความหมายของ SE (ตอนที่ 1), ความสำคัญและบทบาทของภาครัฐที่จะช่วยส่งเสริม SE (ตอนที่ 2) ซึ่งในตอนสุดท้ายของบทความจะเป็นการยกตัวอย่างกิจการเพื่อสังคม (Social Enterprise) ทั้งในและต่างประเทศ ไปดูกันสิว่า เขาทำกิจการเพื่อสังคมกันอย่างไรนะ

Social Enterprise (SE) ธุรกิจโดนใจลูกค้าศตวรรษนี้ (ตอนที่ 3)

ตัวอย่าง SE ในต่างประเทศ 

บังคลาเทศ : Grameen Bank

ก่อตั้งโดยนักเศรษฐศาสตร์รางวัลโนเบล มูฮัมหมัด ยูนูส ที่ใช้แนวคิด “ไมโครเครดิต” (Microcredit) หรือ การให้กู้เงินโดยไม่ต้องใช้หลักทรัพย์ค้ำประกัน ปล่อยเงินกู้ขนาดย่อมให้แม่บ้านชาวบังคลาเทศลงทุนเพื่อตั้งกิจการของตนเอง กิจการและแนวคิดนี้จึงทำให้ยูนูสได้รับรางวัลโนเบลสาขา สันติภาพในปี พ.ศ. 2549 สำหรับ “ความพยายามในการสร้างพัฒนาการทางสังคมและเศรษฐกิจจากเบื้องล่าง” (www.grameen-info.org)

อินเดีย : Aravind Eye Hospital and Aurolab 

เป็นโรงพยาบาลตาที่ใช้เทคโนโลยีทางการแพทย์และบริการด้านสาธารณสุขให้ผู้คนเข้าถึงได้ในราคาย่อมเยาว์ แต่องค์กรก็ยังคงมีเสถียรภาพทางการเงิน ทุกวันนี้ Aravind เป็นสถานบริการการผ่าตัดดวงตาที่ใหญ่ที่สุดในประเทศอินเดีย โดยรักษาดวงตาให้กับผู้ป่วยกว่า 1.4 ล้านคนต่อปี และรักษาฟรีให้กับผู้ป่วยประมาณ 66 เปอร์เซ็นต์ของจำนวนผู้ป่วยต่อปี เพราะรายได้จากผู้ป่วยที่มีกำลังจ่ายค่ารักษาพยาบาลนั้นครอบคลุมต้นทุนขององค์กรได้ (www.aravind.org) 

แอฟริกาใต้ : Playpumps 

เพลย์ปั๊มเป็นม้าหมุนสำหรับเด็กทุกครั้งที่เด็กมาเล่นม้าหมุนนี้ พลังงานจากการหมุนจะช่วยสูบน้ำสะอาดสำหรับการอุปโภคบริโภคจากบ่อใต้ดินไปที่แทงค์เก็บน้ำ และแทงค์น้ำนี้ก็เชื่อมต่อกับท่อน้ำในชุมชนทำให้ทุกคนได้มีน้ำสะอาดใช้ปัจจุบันมีเพลย์ปั๊มประมาณ 700 เครื่องถูกติดตั้งในแอฟริกาใต้ แหล่งรายได้ของเพลย์ปั๊มมาจากการขายพื้นที่โฆษณาบริเวณปั๊มโดยโฆษณาบางส่วนมีเนื้อหารณรงค์เรื่องโรคเอดส์แก่เด็ก (www.waterforpeople.org) 

กัมพูชา : Digital Divide Data (DDD) 

เป็นบริษัทด้าน IT ขนาดใหญ่ที่เปิดโอกาสการทำงานให้กับผู้ขาดโอกาสและผู้พิการซึ่งแต่เดิมมักถูกกีดกันออกจากสังคม และมีโอกาสก้าวหน้าน้อยมากในประเทศกัมพูชา (www.digitaldividedata.org)

ตัวอย่างกิจการเพื่อสังคมในประเทศไทย 

บริษัท วงษ์พาณิชย์ จำกัด 

ให้บริการจัดการวัสดุที่ไม่ใช้แล้ว คัดแยกและรีไซเคิล ด้วยกระบวนการที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และช่วยอบรม อีกทั้งยังอบรมให้ความรู้ ฝึกงาน ฝึกอาชีพให้แก่พนักงานในองค์กรและชุมชนเรื่องการคัดแยกขยะและการสร้างรายได้จากขยะรวมถึงช่วยเหลือติดตามดูแลผล 

Chivalry Silk 

เป็นบริษัทร่วมทุนที่นำผ้าไหมของชาวบ้านในชนบท จังหวัดลำพูน มาจำหน่ายทางอินเทอร์เน็ต เพื่อและเป็นตัวแทนจำหน่ายในราคาที่เป็นธรรมกับชุมชน 

ชุมพร คาบาน่า รีสอร์ต และศูนย์กีฬาดำน้ำ 

จัดกิจกรรมด้านการที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมในทะเล มีนโยบายชายหาด เช่น ห้ามกีฬาทางน้ำที่ใช้เครื่องยนต์ทุกประเภท ห้ามทิ้งขยะบริเวณชายหาดนอกจากนี้ยังมีการปลูกข้าว ปลูกผักไร้สารเคมี การบำบัดน้ำเสียการเลี้ยงไก่ การทำปุ๋ยหมัก ตลอดจนการผลิตสบู่เหลว แชมพู น้ำยาล้างรถ ฯลฯ ใช้เองภายในโรงแรม และยังส่งเสริมแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง เกษตรอินทรีย์ และเกษตรแบบผสมผสาน ภายในรีสอร์ต

โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร 

จังหวัดปราจีนบุรี ที่ค้นคว้าวิจัยและศึกษาด้านสมุนไพร มีเป้าหมายเพื่อทำให้สมุนไพรเป็นที่ยอมรับของสังคมในวงกว้างจนสามารถใช้เป็นยาทดแทนยาจากต่างประเทศ

บริษัท ป่าใหญ่ครีเอชั่น จำกัด 

เป็นบริษัทผู้ผลิตรายการโทรทัศน์ที่มีเนื้อหาสร้างสรรค์สังคม เช่น รายการความรู้คือประทีป รายการทุ่งแสงตะวันฯ 

ประชาไท 

เป็นหนังสือพิมพ์อิสระบนเว็บไซต์ ที่นำเสนอมุมมองรอบด้านในการติดตามข่าวสาร และเป็นช่องทางการสื่อสารสำหรับประชาชนทุกระดับ 

บริษัท สยามบ้านดิน จำกัด 

เป็นผู้เชี่ยวชาญการออกแบบและสร้างบ้านดินที่เป็นมิตรต่อชีวิตและสิ่งแวดล้อม ดำเนินกิจกรรมภายใต้อาศรมวงศ์สนิท มูลนิธิเสฐียรโกเศศ-นาคะประทีป

บริษัท โคโค่บอร์ด จำกัด 

ประกอบธุรกิจไม้อัดจากเศษวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรและแปรรูป เพื่อเพิ่มรายได้ให้แก่ชาวไร่ชาวสวนและสร้างงานสร้างอาชีพแก่ชุมชน 

บริษัท ไทยคราฟท์ แฟร์ เทรด จำกัด 

ก่อตั้งขึ้นในปี 2535 ทำกิจการค้าหัตถกรรมโดยผู้ผลิตในแต่ละชุมชนทั่วประเทศ เน้นการขายที่ราคาเป็นธรรมกับผู้ซื้อและรับซื้อในค่าแรงที่เหมาะสมกับผู้ผลิต เพื่อให้ชุมชนสามารถพึ่งพาตัวเองได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ตัวอย่าง SE ในเมืองไทยยังมีมากกว่านี้ทั้งที่เป็นกิจกรรมที่ดำเนินงานมานานแล้ว และที่เพิ่งเกิดขึ้นมา นับเป็นโชคดีของสังคมไทยที่รัฐบาลตอบรับกระแสโลก ให้การสนับสนุนจนมีสำนักงานสร้างเสริมกิจการเพื่อสังคมแห่งชาติขึ้น ท่านที่สนใจสามารถติดตามข่าวสารกิจกรรมต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับ กิจการเพื่อสังคม (Social Enterprise) เช่น นิทรรศการ งานประกวด-แข่งขัน งานสัมมนา ทั้งในประเทศและต่างประเทศ และรวม Link น่าสนใจหรือศึกษาตัวอย่างต้นแบบหลักๆ ของกิจการเพื่อสังคมในประเทศไทยได้ที่ www.tseo.or.th

ที่มา : นิตยสาร leisure&fun(d)


ใครอยากจะรู้วิธีการ, แนวคิดของการทำวิสาหกิจเพื่อสังคม (Social Enterprise : SE) ที่ลงรายละเอียดมากขึ้น ผมแนะนำว่าให้ไปลองอ่านหนังสือ Marketing 3.0 เพิ่มเติมได้ครับ ซึ่งเป็นหนังสือที่ให้ภาพการวางแผนทำธุรกิจในศตวรรษนี้ ที่ควรจะใส่ใจและให้ความสำคัญในประเด็นสภาพสังคมและสิ่งแวดล้อมมากขึ้นกว่าเดิม (มากๆ) ขอบอกได้เลยว่า โดนใจ อย่างแรงง...